Figuur 1. bron RIVM

In Nederland wordt 25% van de grond gebruikt om gras te laten groeien. Het dient als veevoer voor de immens grote zuivelindustrie in ons land. Maar, dit gras alleen is niet genoeg. Jaarlijks importeert Nederland 4 miljard kilo maïs uit de Oekraïne, en dat terwijl wij helemaal niet zo veel maïs eten. Maar vlees des te meer: de maïs heeft als bestemming veevoer. Ter vergelijking: Libanon importeerde zo’n 26 miljoen kilo maïs uit de Oekraïne, zo’n 4 kilo per inwoner. En dat is van levensbelang in een land waar voedseltekort een serieuze rol speelt.

HONGERSNOOD

Graan wordt verkocht aan de hoogste bieder, en in de vlees- en zuivelindustrie zit geld. Veel geld. Niet bij de boeren trouwens, maar daar kom ik later op terug. Een land dat minder te besteden heeft, grijpt mis. En terwijl die mensen in hongersnood zitten, staan wij ons vee vet te mesten voor dat lekkere borrelplankje, de zoveelste barbecue op de zoveelste stikhete en gortdroge zomerdag. En, omdat de Oekraïne doorgaans zorgde voor 10% van het wereldwijd geproduceerde graan, is deze kwestie des te belangrijker.

Want van al dat graan had je ook broden kunnen bakken. Of, je had op datzelfde land iets anders kunnen verbouwen met een hoge voedingswaarde. In plaats daarvan, gaat er een gigantisch deel van de calorieën verloren. Om een kilo kip te ‘produceren’ (we praten hier over een dier) heb je namelijk ruim 2kg graan nodig. En voor rundvlees ligt dit getal rond de 20 kilo veevoer per kilo vlees. Je hoeft geen wiskundige te zijn om te zien dat die een inefficiënt systeem is.

Kom nog bij dat voor het verbouwen van graan, soja en andere gewassen ten behoeve van veevoer ontzettend veel natuur moet wijken. Grote delen van de amazone en andere regenwouden hebben al plaatsgemaakt voor gigantische plantages. Maar ook gebieden waar voorheen boeren nog voor hun eigen stad of dorp gewassen konden verbouwen, maken plaats voor gewassen die meer geld in het laadje brengen: veevoer voor de rijke Westerse landen.

Willen we iets doen aan hongersnood in armere landen, dan zullen we onze consumptie drastisch moeten aanpassen. Meer plantaardig en minder, veel minder, dierlijke producten.

JOUW GEZONDHEID

Daarnaast hangt de consumptie van rood en bewerkt vlees samen met een verhoogd risico op chronische ziekten zoals beroerte, diabetes type 2 en darm- en longkanker. En met de alsmaar stijgende ziekte kosten, is het hoog tijd om het tij te keren.
Ik schreef aan het begin al: meer dan 10miljoen mensen hebben 1 of meerdere chronische ziektes. In 2011 waren dit er ‘maar’ 5,6miljoen. En dat ligt niet aan onze genen of pech: 90% wordt veroorzaakt door leefstijl en eetgewoontes. En dat is goed nieuws, want daar kunnen we dus giga winst pakken.

Een plantaardig voedingspatroon, of een overwegend plantaardig voedingspatroon wordt al meer dan 100 jaar in verband gebracht met een betere gezondheid. En het is wetenschappelijk bewezen dat verschillende ziektes, zoals hart- en vaatziekten, kanker en diabetes type 2, voorkomen en genezen kunnen worden door over te stappen op een plantaardig dieet. Kortom: gaan we significant meer fruit (7 a 8 stuks per dag) en veel meer groenten eten, dan worden we massaal gezonder.

En wat een verschil gaat het maken als die 10miljoen mensen niet meer elke dag resten van medicatie uitplassen en zo niet meer in ons oppervlaktewater en drinkwater terecht komen. En dan hebben we het nog niet over de chemische processen die nodig zijn voor de productie van deze medicijnen.

DE BOER EN JOUW POLITIEKE STEM

De boer zit klem. Hoewel wordt geclaimd dat er nergens zoveel miljonairs zijn als in de veehouderij, betwijfel ik dit. Wellicht wordt er alleen gekeken naar de hoeveelheid grond die de boer ‘bezit’, maar een groot deel van die grond is gekocht van geleend geld. Het aantal zelfmoorden onder boeren is enorm. Boeren die geld willen lenen om hun stal te vernieuwen krijgen alleen geld van Rabo en ABN wanneer zij gaan intensiveren. Melk en vlees is zo spotgoedkoop, dat de boer, in combinatie met de gigantische leningen, genoodzaakt is om meer meer meer te gaan produceren. En voor de megastallen geldt dat er al lang geen sprake meer is van een idyllische boerderij en een boer met hart voor zijn dieren. Het zijn stallen die worden gerund door investeerders, zakenlui. Moet de boer, met zijn gigantische lening, van de overheid nu ineens zijn veestapel halveren, verliest het zijn inkomen, kan het de lening niet meer betalen en verliest hij zijn grond.

De enige manier voor de boer om uit deze (financiële) strop te kunnen klimmen, is wanneer de consument andere keuzes gaat maken. In de supermarkt, dat is de plek waar jij jouw politieke stem uitbrengt. Daar bepaal jij waar jouw geld naartoe gaat. En als we op die manier de vraag naar plantaardige producten kunnen laten stijgen, én bereid zijn hier een fatsoenlijke prijs voor te betalen, kan die boer wellicht overstappen op landbouw in plaats van veeteelt.

PLANTAARDIG DIEET

Een volwaardig plantaardig dieet blijkt de aller beste keuze te zijn voor jouw gezondheid, voor de dieren, de natuur, de medemens, de planeet. Met zoveel winnaars zou ik niet kunnen bedenken waarom je het niet zou doen. Weegt ‘ik vind het gewoon lekker’ echt op tegen mensen in hongersnood? Is ‘ik vind het gewoon lekker’ het echt waard om een varken, koe of kip te vergassen, de elektrocuteren, een pen door zijn kop te jagen of de keel door te snijden? En moeten we daarvoor echt kostbare natuur, de thuishaven van apen, jaguars en inheemse stammen laten verdwijnen?
Wij hebben de luxe van een keuze, laten we er samen goed gebruik van maken en onze kinderen een gezonde planeet teruggeven. Zorgen we goed voor onszelf, dan zorgen we goed voor iedereen.